લેહ લદાખ ભારતનું ખૂબ જ રમણીય કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ છે. ભારતના બહુ જ રમણીય પ્રવાસ સ્થળો માંથી એક લદાખ હવે કારાકોરમ રેન્જમાં સિયાચીન ગ્લેશિયર થી લઈને દક્ષિણમાં મુખ્ય મહાન હિમાલય સુધીનો ક્ષેત્ર ધરાવે છે. ઘણા લોકો લેહ અને લદાખ ને એક જ સ્થળ માને છે પરંતુ જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજ્યને ત્રણ ભાગોમાં વિભાજીત કરેલું છે જેમાં જમ્મુ કાશ્મીર અને લદાખ આવે છે. લદાખ બે ભાગોમાં વહેંચાયેલું છે જેમાં લેહ જિલ્લો અને કારગિલ જિલ્લો આવે છે. લેહ શહેર અહીં આવેલા આકર્ષક મઠો, રમણીય પર્યટન સ્થળો, અને શાનદાર બજારોના લીધે પ્રવાસીઓનું મનપસંદ સ્થાન છે. લેહ લદાખ એના મુશ્કેલ રસ્તા, રમણીય બરફ નો વરસાદ અને ઘણી સાહસિક ગતિવિધિઓના કારણે ભારતમાં ફરવાની શ્રેષ્ઠ જગ્યાઓમાંની એક છે. જો તમે લેહ લદાખ ફરવાની યોજના બનાવી રહ્યા છો અથવા તો ફરવા જઈ રહ્યા છો તો આ લેખ જરૂરથી વાંચો.
અહીંયા અમે તમને લેહ લદાખ ની ૧૫ ખાસ પ્રવાસી જગ્યાઓ વિશે જણાવી રહ્યા છીએ.
૧.લેહ લદાખ માં પ્રવાસી સ્થળ પેંગોગ લેક:
બ્લુ પેંગોગ લેક હિમાલયમાં લેહ લદાખ ની પાસે પ્રસિદ્ધ લેક છે જે ઘણા કિલોમીટર લાંબુ છે અને ભારત માં તિબ્બત સુધી ફેલાયેલ છે. આજે લેક આશરે 4,350m ઊંચાઈ પર છે. જેના લીધે એનું તાપમાન માઈનસ પ ડિગ્રી સેન્ટિગ્રેડ થી ૧૦ ડિગ્રી સેન્ટિગ્રેડ ની વચ્ચે રહે છે. અને ઠંડી ના મૌસમ માં પૂરેપૂરી જામી જાય છે. આ લેક ને પંગોંગ ત્યો લેક તરીકે પણ ઓળખાય છે અને આ લાંબા સમય થી લેહ લદાખનું એક મુખ્ય પ્રવાસી સ્થળ છે. લેહ લદાખ એક રમણીય જગ્યા હોવાની સાથે ઘણી ફિલ્મોનું શૂટિંગ માટે મુખ્ય સ્થાન હોવાના કારણે આ લેકને ઘણી લોકપ્રિયતા મળેલી છે. પેન્ગોગ લેક એની પ્રાકૃતિક સુંદરતા, ક્રિસ્ટલ પાણી અને કોમળ પહાડિ સ્થળ માં સુંદર દૃશ્ય ના કારણે લેહ લદાખ નું એક મુખ્ય પ્રવાસી સ્થળ છે.
૨.મેગ્નેટિક હીલ લેહ લદાખ નું પ્રવાસી સ્થળ:
લદાખ ના લોકપ્રિય મેગ્નેટિક હિલ ને ગ્રેવિટી હિલ પણ કહેવામાં આવે છે, જ્યાં વાહન પોતાની રીતે ગુરુત્વાકર્ષણ બળને લીધે પહાડ પર બંધ વાહન આપોઆપ જ આગળ વધે છે. અહીં પહાડી સમુદ્ર તટથી લગભગ 11000 હજાર ફીટની ઊંચાઈએ આવેલું છે અને લેહ શહેરથી ખૂબ જ નજીક ના અંતરે આવેલું છે. પહાડી ના પૂર્વીય ભાગમાં સિંધુ નદી વહે છે, જે તિબ્બતમાં નીકળે છે અને લદાખ ના યાત્રીઓ માટે આવશ્યક પડાવ છે. આ પહાડી માં એક ઓપ્ટિલ ભ્રમકે વાસ્તવિકતા છે, લદાખમાં મેગ્નેટિક હિલ નું રહસ્ય દુનિયાભરના પ્રવાસીઓને પોતાની તરફ આકર્ષિત કરે છે.
૩. લેહ લદાખ માં ફરવાનું સુંદર સ્થળ લેહ પેલેસ:
લેહ પેલેસ જેને ‘લચેન પાલકર ‘ ના નામથી પણ ઓળખવામાં આવે છે, જે લેહ લદાખ નું એક મુખ્ય ઐતિહાસિક સ્થળ છે અને દેશની એક ઐતિહાસિક સમૃદ્ધ સંપદાઓ માંથી એક છે. આ ભવ્ય અને આકર્ષક સંરચનાને રાજા સેંગાગે નામગ્યલ એએક શાહી મહેલ રૂપે બનાવ્યું હતું અને આ હવેલીમાં રાજા અને તેનો સંપૂર્ણ રાજવી પરિવાર રહેતો હતો. લેહ પેલેસ પોતાના સમયની સૌથી ઊંચી ઇમારતો માંથી એક છે જેમાં નવ માળ છે. આ મહેલ સંપૂર્ણ શહેરનું મનોરમ્ય દ્રશ્ય પ્રસ્તુત કરે છે.
૪. લેહ લદાખનું આકર્ષક સ્થળ ચાદર ટ્રેક:
ચાદર ટ્રેક લેહ લદાખ ના સૌથી મુશ્કેલ અને સૌથી સાહસિક ટ્રેક માંથી એક છે. આ ટ્રેકને ચાદર ટ્રેક એટલા માટે કહેવામાં આવે છે કેમકે જાસ્કર નદી શિયાળા દરમિયાન નદીથી બરફની સફેદ ચાદરમાં બદલાઈ જાય છે. ચાદર ફ્રોઝન રિવર ટ્રેક બીજા ટ્રેકિંગ વાળી જગ્યા થી એકદમ જુદી છે.
૫. લેહ લદાખ માં જોવાલાયક સ્થળ ફૂગટલ મઠ:
ફૂગટલ મઠ એક અનોખો જ મઠ છે જે લદાખમાં ક્ષિણ અને પૂર્વીય ભાગમાં આવેલી છે. આ તે ઉપદેશકો અને વિદ્વાનોની જગ્યા છે જે પ્રાચીન કાળમાં અહીં રહેતા હતા. આ જગ્યા ધ્યાન કરવા, શિક્ષા, શીખવા અને આનંદ કરવા માટે ની જગ્યા હતી. ઝૂકરી બોલી માં ઝુક નો અર્થ છે “ગુફા” અને તાલ નો અર્થ “આરામ” થાય છે. આ 2250 વર્ષ જૂનો મઠ એકમાત્ર એવો મત છે જ્યાં પેદલ યાત્રા કરીને પહોંચી શકાય છે. ફુગતાલ મઠ લદાખના મુખ્ય પ્રવાસ સ્થળોમાંથી એક છે અને ટ્રેકિંગ પ્રેમીઓ માટે એક ખૂબ ખાસ જગ્યા છે. જો તમે લેહ લદાખ ની યાત્રા કરવા માટે જઈ રહ્યા છો તો આ પ્રવાસ સ્થળ ની મુસાફરી કરવાનું ભૂલશો નહીં. અહીં મંદિરમાં લોકો દ્વારા સારા જીવન અને કામ માટે દરરોજ પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે. અહીંના તહેવારો ખૂબ જ ઉત્સાહ અને મનોરંજન સાથે મનાવવામાં આવે છે.
૬. લેહ લદાખ નું ધાર્મિક સ્થળ ગુરુદ્વારા પથર સાહિબ:
ગુરુદ્વારા પથર સાહિબ લેહ થી લગભગ ૨૦ કિલોમીટરના અંતરે આવેલું છે. આ સુંદર ગુરુદ્વારા સાહીબ ૧૫૧૭માં ગુરુ નાનક ની યાદમાં બનાવવામાં આવ્યું હતું. જેમ કે તેના નામથી જ સમજમાં આવે છે કે કિલ્લાનું આ તીર્થ સ્થળ એક ચટ્ટાન છે જેને ગુરુ નાનકની નકારાત્મક છબી માનવામાં આવે છે.આ જગ્યા ઘણા ટ્રક ચાલકો અને સેનાના કાફલા માટે એક ખૂબ જ ખાસ જગ્યા છે. અહીં આગળના મુશ્કેલ રસ્તાઓની મુસાફરી કરતા પહેલા પ્રખ્યાત ગુરુદ્વારા સાહેબ ના દર્શન કરવું શુભ માનવામાં આવે છે.
૭. લેહ લદાખ નું ધાર્મિક સ્થળ શાંતિ સ્તૂપ:
શાંતિ સ્તૂપ લેહ લદાખ નું એક મુખ્ય ધાર્મિક સ્થળ છે, જે એક બૌદ્ધ સફેદ ગુંબજ વાળુ સ્તૂપ છે. શાંતિ સ્તુપ નું નિર્માણ એક જાપાની બૌદ્ધ ભિક્ષુક ગ્યોમ્યો નાકુમુરા દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું અને 14 મી દલાઈ લામા દ્વારા વિસ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું. આ સ્તૂપ પોતાના આધાર પર બુદ્ધના અવશેષ રાખે છે અને અહીંના આસપાસના પરિદ્રશ્ય નું સુંદર દ્રશ્ય પ્રદાન કરે છે. શાંતિ સ્તૂપ ને લેહમાં એક મુખ્ય પ્રવાસ સ્થળ માનવામાં આવે છે. જે સમુદ્ર તટ થી 3609 મીટર ની ઊંચાઈ ઉપર આવેલું છે.
૮.લેહ લદાખ ની અદ્ભુત જગ્યા ખારદુંગલા પાસ:
ખારદુંગલા પાસને લેહ ક્ષેત્રમાં નુંબ્રા અને શ્યોક પહાડો ના પ્રવેશ દ્વાર રૂપે જાણવામાં આવે છે. ખારદુંગલા દ્વરા, જેને સામાન્ય રીતે ખડજોંગ લા કહેવામાં આવે છે, તે સિયાચીન ગ્લેશિયર માં એક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ સ્ટ્રેટેજિક પાસ જે 5359 મીટરની ઊંચાઈએ દુનિયાના સૌથી ઊંચા પાસ હોવાનો દાવો કરે છે. અહીંની પ્રાકૃતિક સુંદરતા, હવા તે અનુભવ કરાવે છે કે, જાણે તમે દુનિયાની ટોચ પર હોય. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ખારદુંગલા પાસ લેહ લદાખ નું એક મુખ્ય પ્રવાસ સ્થળ બની ગયું છે.
૯.લેહ લદાખ નું મુખ્ય જોવાલાયક સ્થળ હેમિસ મઠ:
લેહ શહેર ના મુખ્ય પ્રવાસ અને જોવાલાયક સ્થળોમાં હેમીસ મઠ નું નામ પણ સામેલ છે જે ૧૧મી સદી પહેલાનું અસ્તિત્વમાં છે અને તેને ૧૬૭૨ માં ફરીથી સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું. આ એક તિબ્બતી મઠ છે જે સૌથી ધનવાન છે અને લદાખમાં સૌથી મોટું છે. હેમીસ મઠ લેહ શહેરથી ૪૫ કિલોમીટરના અંતરે આવેલું છે જે દર ૧૨ વર્ષે ખુલે છેે. હેમિસ મઠ દર વર્ષે ભગવાન પદ્મસંભવ ના સન્માનમાં આયોજિત વાર્ષિક ઉત્સવની ઉજવણી કરે છે. તે દુનિયામાં થતાં આકર્ષક તહેવારો માંથી એક છે. તમને જણાવી દઈએ કે હેમીસ લુપ્તપ્રાય પ્રજાતિ “”શો તેંદુઆ” નું પણ ઘર છે જે અહીં આવેલા હેમીસ નેશનલ પાર્કમાં મળી આવે છે.
૧૦.લેહ લદાખ માં ફરવાનું સ્થળ લેહ બજાર:
લેહ બજાર લેહ લદાખ માં પહેલું એવું સ્થળ છે જેને તમે તમારા પ્રવાસ દરમિયાન જોઈ શકશો કેમકે આ એકદમ શહેરની વચ્ચે આવેલું છે. જો તમે લેહ લદાખ ના પ્રવાસે જઈ રહ્યા છો તો અમે તમને એ જ સલાહ આપીશું કે તમારે આ બજાર ની મુલાકાત જરૂર લેવી જોઈએ. લેહ બજાર એક એવી જગ્યા છે જ્યાં તમે ઘણું બધું ખરીદી શકો છો. જણાવી દઈએ કે આ બજારમાં ઘણી નાની તિબ્બતી બજાર અને સમારિકા ની દુકાનો છે જે કશીદા કારી પૈચ જેવા વિભિન્ન લેખ રજૂ કરે છે જે કસ્ટમ મેડ, પશ્મિના શાલ, પ્રાર્થનાના પૈડા અને જુદી જુદી ચાંદીની કલાકૃતિઓ રૂપે હોય શકે છે. ખરીદી ઉપરાંત અહી તમે લેહનાં ઘણા પ્રકારના સ્થાનીય ભોજનનો આનંદ પણ માણી શકો છો.
૧૧. લદાખ માં રાફ્ટિંગ:
જો તમે લેહ લદાખ ના પ્રવાસે જઈ રહ્યા છો તો તમને અહીં જાસ્કર નદી પર રાફ્ટિંગ કરવાનો એક ખાસ અનુભવ આપી શકે છે. જાસ્કર નદીને ભારતનું ગ્રેન્ડ કૈન્યન કહેવામાં આવે છે. જાસ્કર નદી રાફ્ટિંગ દુનિયાની સૌથી સારી નદી યાત્રાઓ માંથી એક છે. પરંતુ જો તમે ડ્રાફ્ટિંગ માટે જાઓ છો તો તમારી સાથે જરૂરી પીવાનું પાણી લઈ જવાનું ભૂલશો નહીં. નદીમાં રાફ્ટિંગ કરવા માટે તમે માર્ગદર્શક દ્વારા આપવામાં આવેલા બધા નિયમોનું પાલન કરો. જૂનથી લઈને સપ્ટેમ્બર સુધીના મહિના રાફ્ટિંગ માટે સારા છે.
૧૨.લેહ લદાખ માં જોવાલાયક સ્થળ સ્ટોક પેલેસ:
સ્ટોક પેલેસ સિંધુ નદીની નજીક આવેલ લેહ લદાખ માં જોવાની સૌથી સારી જગ્યાઓમાંથી એક છે. આ મહેલને રાજા ત્સેપાલ તોંદુપ નામગ્યાલ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ આકર્ષક મહેલ તેની વાસ્તુકલા ની ડિઝાઇન, સુંદર ઉદ્યાનો અને અદભૂત દ્રશ્યો માટે પ્રખ્યાત છે. આ સાથે જ આ મહેલ શાહી પોશાક, મુકુટ અને બીજી શાહી સામગ્રીઓનું સંગ્રહ સ્થાન પણ છે. સ્ટોક પેલેસ ને જોવા માટે તમે જીપો અને સાજા રિક્ષાઓના માધ્યમથી સરળતાથી પહોંચી શકો છો.
૧૩.લેહ લદાખ નું માઉન્ટેન બાઈકિંગ:
લેહ લદાખ ને માઉન્ટેન બાઇકર્સ નું સ્વર્ગ પણ કહેવામાં આવે છે. અહીં દર વર્ષે હજારો પ્રવાસીઓ ઊભા ઢોળાવો અને ઇડ્રેનાલાઈન ના રસ્તા પર બાઈક ની મજા લેવા માટે આવે છે. સાહસી માઉન્ટેન બાઇકર્સ માટે લેહ મનાલી રાજમાર્ગ શાનદાર માર્ગ છે. જ્યાંથી સુંદર દ્રશ્યો નો આનંદ માણી શકાય છે. લદાખ માં માઉન્ટેન બાઇકર્સ માટે સૌથી સારો સમય મે થી સપ્ટેમ્બર સુધીનો છે કેમ કે અહીં બાઇકિંગ માટે મેના અંતે ખુલે છે અને સપ્ટેમ્બરના અંત સુધી બંધ થઈ જાય છે.
૧૪.લેહ લદાખ ની ખાસ જગ્યા કારગીલ:
કારગીલ નિયંત્રણ રેખા ની પાસે પાકિસ્તાન પ્રશાસિત કાશ્મીરના બાલ્ટિસ્તાન ની પશ્ચિમે અને દક્ષિણમાં કાશ્મીર ઘાટી ની સામે આવેલું છે. સુર, વાખા અને દ્રાસા ઘાટીઓની સાથે કારગીલ જિલ્લા નો ભાગ છે. કારગીલ ૧૯૯૯ માં ભારત અને પાકિસ્તાનની વચ્ચે સંઘર્ષનું કેન્દ્ર હતું.
૧૫.લેહ લદાખ માં પ્રવાસ સ્થળ ત્સો કર લેક:
ત્સો કર પ્રાકૃતિક લદાખ ઘાટીમાં એક ઉતાર ચઢાવ વાળો લેક છે જે સફેદ લેક રૂપે લોકપ્રિય છે અને પોતાના સમકક્ષ ત્સો મોરિરી પેંગોગ ત્સો થી વિપરીત આ સૌથી શાંત અને ત્રણેયમાં સૌથી નાનું છે. ત્સો કર લેક પક્ષી પ્રેમિયો માટે સ્વર્ગ સમાન છે કેમકે અહીં ઘણા પ્રકારના અદભુત દલદલી પક્ષીઓ જોવા મળે છે.
૧૬.પેંગોંગ લેક નું જુડવા ત્સો મોરીરી લેક:
Image source
ત્સો મોરીરી લેક પેંગોંગ લેકનું જુડવા લેક છે. જે ચંગટાંગ વન્યજીવ અભયારણ્યની અંદર આવેલું છે. જણાવી દઈએ કે આ લેક અહીં આવનારા પ્રવાસીઓને સુંદર વાતાવરણ અને શાંતિ આપે છે. આ લેકનું પાણી નીકાય ઉત્તરથી દક્ષિણ સુધી લગભગ ૨૮ કિલોમીટર અને ઊંડાઈ માં લગભગ ૧૦૦ ફિટ છે. બરફથી ઢંકાયેલ સુંદર પહાડોની પૃષ્ઠભૂમિ સાથે આકર્ષક ત્સો મોરારી લેક નિર્જન પહાડીઓ થી ઘેરાયેલું છે. આમ તો લોકો આ લેક વિશે ખૂબજ ઓછું જાણે છે. તેથી અહીં પ્રવાસીઓની વધારે ભીડ હોતી નથી. જો તમે લેહ લદાખ ના પ્રવાસે જઈ રહ્યા છો તો તમારા પ્રવાસ સ્થળોની યાદીમાં આ શાંત લેકનું નામ જરૂર સામેલ કરો.
આવાજ સરસ લેખો અથવા આવનારા પાર્ટ ની અપડેટ માટે અમારા ફેસબુક પેજને લાઈક કરી સાથે સાથે FOLLOWING માં જઈ see first કરજો એટલે તમને તરત અપડેટ મળશે.
જો તમને આ માહિતી સારી લાગી હોય તો અમને કમેન્ટ સેક્શન માં જરૂર જણાવજો.. આવી અવનવી માહિતી જાણવા માટે અમારું પેજ “ફક્ત ગુજરાતી” લાઈક કરો અને તમારા મિત્રો તથા સગા સંબંધીઓ સાથે શેર જરૂર કરજો…
નોંધ : આ લખાણ ની કોપી કરતા પહેલા અમારી લેખિત મંજુરી લેવી જરૂરી છે.
Author : FaktGujarati Team