એન્ટિબાયોટિક્સનો ઉપયોગ આખી દુનિયામાં થાય છે, તેમનો મુખ્ય ઉપયોગ ચેપી રોગોને રોકવા અથવા દૂર કરવા માટે છે. 1928 માં પ્રથમ એન્ટિબાયોટિક પેનિસિલિનની શોધ થઈ ત્યારથી, 50 થી વધુ એન્ટિબાયોટિક્સની શોધ થઈ છે. એન્ટિબાયોટિક્સના બજારમાં ઘણા બ્રાન્ડ નામનો વેપાર થઈ રહ્યો છે.
એન્ટિબાયોટિક્સ ચેપી રોગો, એટલે કે વાયરસ બેક્ટેરિયા, આજથી ફેલાતા રોગો સામે રક્ષણ આપે છે, પણ તેના અનિયંત્રિત ઉપયોગને કારણે, શરીર આ દવાઓ સામે પ્રતિકાર વિકસાવે છે, જેના કારણે આ દવા કામ કરવાનું બંધ કરે છે. તો ચાલો આ દવાઓ વિશે કઈક એવું જાણીએ જે આપણે ક્યારેય જાણ્યું નથી…
એન્ટિબાયોટિક દવા શું છે?
એન્ટિબાયોટિક દવા એ એક રાસાયણિક મિશ્રણ છે જે બેક્ટેરિયા, વાયરસ વગેરેને શરીર પર આક્રમણ કરતા અટકાવે છે, પણ વિવિધ એન્ટિબાયોટિક્સનો 5 થી 10 અથવા 15 થી 12 દિવસનો કોર્સ હોય છે જે પૂર્ણ કરવાની જરૂર છે.
એન્ટિબાયોટિક્સથી થતા નુકશાન..
– પાચન તંત્રની સમસ્યાઓ..
યુકેની નેશનલ હેલ્થ સર્વિસ મુજબ, એન્ટિબાયોટિક્સ લેતા 10માંથી 1 વ્યક્તિ પાચનતંત્રની સમસ્યાઓનો અનુભવ કરે છે. આમાં ઉબકા, ઉલટી, ઝાડા, અપચો અને પેટનું ફૂલવું શામેલ છે. તમને તમારા પેટમાં પણ દુખાવો થઈ શકે છે. સામાન્ય રીતે આવી આડઅસર હળવી હોય છે અને દવા પૂરી થયા પછી ઓછી થાય છે. જો આ સમસ્યાઓ ગંભીર હોય અથવા તમે એન્ટિબાયોટિકનો કોર્સ પૂર્ણ કર્યા પછી ચાલુ રહે, તો તમારે શક્ય તેટલી વહેલી તકે તમારા ડૉક્ટરને મળવું જોઈએ.
– રોગપ્રતિકારક તંત્રની આડઅસરો..
જો તમે એન્ટિબાયોટિકનો વધુ પડતો અથવા ખોટી રીતે ઉપયોગ કરો છો, તો તે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિને નબળી પાડે છે અને તમે વારંવાર બીમાર પડો છો.
– પાચનની સમસ્યાઓ..
સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે એન્ટિબાયોટિક્સના સંપર્કમાં ચયાપચય પર ભારે અસર પડે છે. જો તમારું ચયાપચય બગડે તો તમે સ્થૂળતા, ડાયાબિટીસ અને મેટાબોલિક સિન્ડ્રોમનો શિકાર બની શકો છો.
– પ્રકાર 1 ડાયાબિટીસનું જોખમ..
સંશોધકો માને છે કે એન્ટિબાયોટિકના ઉપયોગ અને રોગ વચ્ચે જોડાણ હોઈ શકે છે. તાવ અને અન્ય રોગોને મટાડવા માટે હંમેશા એન્ટીબાયોટીક્સનો ઉપયોગ કરવાથી તમને પ્રકાર 1 ડાયાબિટીસ થવાનું જોખમ રહેલું છે.
– મોઢાના ચાંદા અને ફોલ્લા..
તમે તેના ખોટા સેવનને કારણે મોંમાં ચાંદા પણ વિકસાવી શકો છો. એન્ટિબાયોટિક્સનો ઉપયોગ કરવાથી પણ મોંમાં ચાંદા કા તો ફોલ્લા થઈ શકે છે. કેટલીક દવાઓ જેમ કે એમોક્સિસિલિન ઘણીવાર આ આડઅસરનું કારણ બને છે.
– એલર્જી..
15માંથી 1 વ્યક્તિને એન્ટીબાયોટીક્સના કારણે એલર્જીનો સામનો કરવો પડે છે. અમુક એન્ટિબાયોટિક્સ, જેમ કે સેફાલોસ્પોરીન્સ અને પેનિસિલિન, ગુનેગાર હોવાની શક્યતા વધારે છે. જો તમને એલર્જીક પ્રતિક્રિયા હોય, તો તમને ખૂબ જ ખંજવાળ આવી શકે છે. એલર્જીના અન્ય લક્ષણો ઉધરસ છે.