ભારતમાં જામફળની ખેતી સામાન્ય છે. તે કબજિયાત, ત્વચા, કિડની અને રક્તવાહિનીના રોગોથી કેન્સરને રોકવામાં અસરકારક છે. અહીં તમે કેવી રીતે કુંડામાં જામફળ ઉગાડી શકો છો.
ભારતમાં જામફળની ખેતી સામાન્ય છે. તેમાં વિટામિન ‘સી’ ભરપુર માત્રામાં જોવા મળે છે. વિટામિન ‘એ’, ‘બી’ અને ‘ઇ’ ની સાથે, તે આયર્ન, ફોસ્ફરસ, પોટેશિયમ અને કેલ્શિયમ જેવા ઘણા પોષક તત્વોનો પણ એક સ્રોત છે. આ કારણોસર, તે કબજિયાત, ત્વચા, કિડની અને કેન્સરથી હૃદય સંબંધિત રોગોના નિવારણમાં અસરકારક છે.
આ ઉપરાંત લોકો જામફળના પાંદડામાંથી ઉકાળો પણ બનાવે છે, જેના ઉપયોગથી દાંતના દુખાવામાં રાહત મળે છે.
આ સિવાય ચટણી, જામ, કેન્ડી જેવા ઘણા ઉત્પાદનો જામફળમાંથી બનાવવામાં આવે છે. તે મૂળભૂત રીતે જમીનમાં ઉગાડવામાં આવેલો પાક છે, પરંતુ આજે છત્તીસગ ,ના રાયગઢ માં 200 થી વધુ છોડ ઉગાડનારા ઇશ્વરી ભોઇ જણાવી રહ્યાં છે કે ખૂબ જ સરળ રીતે કુંડામાં કેવી રીતે જામફળ ઉગાડવામાં આવે છે.
ઈશ્વરી ના છત પર જામફળનું વાવેતર
ઈશ્વરીએ કહ્યું કે, “આજે બજારમાં જામફળની ઘણી જાતો ઉપલબ્ધ છે, જે સરળતાથી કુંડામાં ઉગાડવામાં આવી શકે છે. પરંતુ, હું ‘એર લેયરિંગ તકનીક’ દ્વારા બીજ જામફળ ને મારા જ ઘરે તૈયાર કરું છું.
તેમના મતે, જામફળના છોડને ત્રણ રીતે ઉગાડવામાં આવે છે –
- એર લેયરિંગ ટેકનોલોજી
- કલમ બનાવવાની તકનીક
- બીજ માંથી
એર લેયરિંગ અને કલમ બનાવવાની તકનીકીઓથી જામફળના છોડ પર વહેલા ફળ તૈયાર કરવા અને બનાવવાનું સૌથી સરળ છે. તથા , છોડને બીજમાંથી વધવા માટે ઓછામાં ઓછા 2-3 વર્ષ લાગે છે. તેથી, અહીં અમે તમને એર લેયરિંગ અને કલમ બનાવવાની તકનીકો વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
એર લેયરિંગ તકનીકથી જામફળ કેવી રીતે તૈયાર કરવું
ઇશ્વરી સમજાવે છે, “આ તકનીકથી પ્લાન્ટ સૌથી ઝડપથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ અંતર્ગત, એક ઝાડની જૂની ડુંગળી છરીથી 1 ઇંચની આસપાસ છાલવામાં આવે છે, તેની આસપાસ માટી અને ગોબરની પેસ્ટ નાખવામાં આવે છે. ત્યારબાદ તે પ્લાસ્ટિકથી ઢાંકી ને દોરાથી બાંધવામાં આવે છે. “
તે સમજાવે છે કે, આ તકનીકમાં, ડાળી ઝાડ પોતે જ જોડાયેલી હોય છે. આને લીધે, તે સરળતાથી ખાતર અને પાણી મેળવે છે અને 30-45 દિવસમાં ડાળીઓમાં પૂરતા મૂળ બહાર આવે છે, જે તમે તળિયેથી કાપી શકો છો અને તેને કુંડામાં અથવા જમીનમાં, ક્યાંય પણ રોપણી કરી શકો છો.
ઇશ્વરીના મતે વરસાદની ઋતુ આ માટે સારી છે, કારણ કે આ સમયમાં છોડમાં પાણીનો અભાવ રહેતો નથી. પરંતુ, તમે યોગ્ય પાણીની વ્યવસ્થા કરીને, કોઈપણ સીઝનમાં જામફળના ઝાડ માટે પ્લાન્ટ તૈયાર કરી શકો છો.
તે કહે છે કે, છોડને રોપ્યાના એક મહિના પછી, તેના ઘણા પાંદડાઓ આવે છે અને તે સરળતાથી જાતે જ ટકાઉ બને છે. તથા કેટલાક ફળ 2-3 મહિનામાં આવવાનું શરૂ કરે છે.
કલમ બનાવવાની તકનીકથી પ્લાન્ટ કેવી રીતે તૈયાર કરવો
ઇશ્વરી કહે છે, “આ માટે, ઝાડની એક ડાળ કાપો જે વધારે ફળ આપે છે અથવા તેનો વિશેષ સ્વાદ હોય છે. તે પછી, એક છોડ કાપો અને તે 6 ઇંચની ત્રાંસા કરી, તેમને એકબીજા સાથે જોડો. “
તે ઉમેરે છે, “ભેજને જાળવવા માટે, ચારે બાજુ ફેવિકોલ લગાવો. પછી, તેને પ્લાસ્ટિકથી ઢાંકી દો. આ પદ્ધતિથી, પાંદડા એક મહિનામાં નીકળવાનું શરૂ કરે છે અને તે યોગ્ય રીતે પાકવા માટે ઓછામાં ઓછા છ મહિનાનો સમય લે છે. “
કેવી રીતે માટી તૈયાર કરવી
જો કે, પ્રત્યેક જમીન જામફળ વધવા માટે યોગ્ય છે. પરંતુ, જો તમે કુંડામાં વાવેતર કરો છો, તો બગીચાની માટી વધુ સારી છે.
ઈશ્વરીના મતે, જો આ માટે કુંડુ ઓછામાં ઓછુ 12 ઇંચ હોય, તો તે સારું છે. આ છોડના મૂળિયાને યોગ્ય રીતે વિકસિત કરશે.
તે કહે છે કે, જો વાસણમાં અડધી માટી અને અડધુ ગોબર ખાતર ભેળવવામાં આવે તો છોડ ખૂબ જ ઝડપથી વિકસે છે.
કેવી રીતે કાળજી રાખવી
ઇશ્વરી દર 15 દિવસે કુંડામાં 50 થી 100 ગ્રામ લીમડો અથવા સરસવના દાણા નાખે છે. આ છોડને પૂરતા પોષક તત્વો આપે છે.
આ સિવાય તાંબાના ટુકડાને છાશના પાણીમાં 5-6 દિવસ રાખ્યા પછી તે તાંબાની છાશ બની જાય છે. જેને ‘પ્રવાહી ખાતર’ તરીકે વાપરવાની સાથે છાંટી શકાય છે. જેથી છોડમાં કોઈ જીવજંતુ ન થાય.
તે કહે છે કે, જો છોડને જીવાતોથી ચેપ લાગ્યો હોય તો કપડામાં શેમ્પૂ અથવા ડિટરજન્ટ લગાવીને તેને સરળતાથી સાફ કરી શકાય છે.
જો ફળ ન આવે તો શું કરવું?
ઈશ્વરી કહે છે કે, જો છોડ ફળ આપતો નથી, તો 2-3 વર્ષ જૂના ગોબરના ખાતરને 24 કલાક પાણીમાં પલાળી રાખો. તે પછી, કુંડા માંથી 2-3 ઇંચ માટી કાઢીને, ખાતર ભરો.આનાથી છોડને ફળ આપવાની સંભાવના ખૂબ વધી જશે.
કેટલો સૂર્યપ્રકાશ જરૂરી છે
ઇશ્વરી કહે છે કે જામફળ માટે ઓછામાં ઓછો 6 કલાકનો સૂર્યપ્રકાશ જરૂરી છે.
તથા સિંચાઈ અંગે, તે કહે છે કે, જો તમે તેને ટેરેસ પર વાવેતર કરો છો, તો પછી દરરોજ સિંચાઈ કરો અને જો તમે તેને આંગણામાં રોપતા હો, તો પછી દર બીજા દિવસે સિંચાઈ પૂરતી che.
જો તમને પણ બાગકામ કરવાનો શોખ છે, તો પછી આ ટીપ્સનું પાલન કરીને તમે કુંડામાં પણ જામફળ ઉગાડી શકો છો.
જો તમને આ માહિતી સારી લાગી હોય તો અમને કમેન્ટ સેકશન માં જરૂર જણાવજો.. આવી અવનવી માહિતી જાણવા માટે અમારું પેજ “ફક્ત ગુજરાતી” લાઈક કરો અને તમારા મિત્રો તથા સગા સંબંધીઓ સાથે શેર જરૂર કરવું.
નોંધ : આ લખાણ ની કોપી કરતા પહેલા અમારી લેખિત મંજૂરી લેવી જરૂરી છે.
Author: FaktGujarati Team