ગુંદા નું વૃક્ષ મધ્યમ ઊંચાઈ ધરાવે છે. તે બે પ્રકારના હોય છે એક ઊંચું ગુંદાનું વૃક્ષ અને નીચું ગુંદા નું વૃક્ષ.
ગુંદા ને હિન્દીમાં ‘લસોડા’ પણ કહેવામાં આવે છે. તે રેઠું ના નામથી પણ ઓળખાય છે. તે આખા ભારતમાં ઉગે છે. યુનાની ચિકિત્સા પદ્ધતિ માં તેનો પ્રયોગ વિશેષ રૂપથી કરવામાં આવે છે.
પાક્કા ગુંદા એકદમ મીઠા હોય છે અને તેની અંદર ચીકણો અને મીઠો રસ હોય છે. ગુંદા કેલ્શિયમ અને ફોસ્ફરસ થી ભરપૂર હોય છે.
ગુંદા આખા ભારતમાં ઉત્પન્ન થાય છે. વસંતઋતુમાં તેના પર ફૂલ આવે છે અને ગ્રીષ્મ ઋતુ નાં અંત સુધી તેના પર ફળ આવી જાય છે. તેના ઝાડ માંથી એક પ્રકારનું ગુંદર નીકળે છે. તેના ફળમાં ચીકણાહટ ભરેલી હોય છે. કફ નિષ્કર્ષ હોવાના કારણે તેને શ્લેષ્માન્તક કહેવામાં આવે છે. તેનું વૃક્ષ લગભગ ૩૦ થી ૪૦ ફૂટ જેટલુ ઊંચું હોય છે.
ગુંદાના વૃક્ષનું લાકડું પણ ઘણું જ ઉપયોગી હોય છે. વિવિધ વસ્તુઓ બનાવવા માટે તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
કાચા ગુંદાનું શાક અને અથાણું બને છે.
ગુંદા ની તાસીર ઠંડી હોય છે.
.jpg){kind=link}
ગુંદા ના આયુર્વેદિક ગુણ
- તે મધુર , ઠંડુ, ગ્રહણશીલ, કૃમિનાશક, વાળ માટે ફાયદાકારક છે, અગ્નિશામક, પાચક, મૂત્રવર્ધક, કફનાશક,અને તમામ પ્રકારના ઝેરી તત્વોનો નાશ કરે છે.
- તેનો ઉકાળો કફ અને પાતળા સ્ટૂલને દૂર કરવામાં ફાયદાકારક છે.
- ગુંદા પેટ અને છાતી ને નરમ પાડે છે અને ગળાના દુખાવા અને સોજા ને દૂર કરવા માટે ફાયદાકારક છે.
- ગુંદા ઝાડા દ્વારા પિત્તની ખામીને દૂર કરે છે અને લાળ અને લોહીની અશુદ્ધિઓને પણ દૂર કરે છે.
- ગુંદા પિત્ત અને લોહીની તેજી ને દૂર કરે છે અને તરસથી બચાવે છે.
- ગુંદા પેશાબ, તાવ, દમ અને સૂકી ઉધરસ અને છાતીમાં દુખાવા ને દૂર કરે છે. તેના કોપ્સ ખાવાથી, પેશાબની બળતરા દૂર થઈ જાય છે.
- ગુંદાનાં કાચા ફળો ઠંડા , કડવો, પાચક અને મધુર હોય છે. તેના ઉપયોગથી, પેટના કીડા, કફ, નાના પિમ્પલ્સ, અને તમામ પ્રકારના ઝેર નાશ પામે છે. તેના ફળ નરમ, મધુર અને હળવા હોય છે.
- તેના પાકેલા ફળ મીઠા, ઠંડા અને પૌષ્ટિક હોય છે, તે વાત્ત દૂર કરે છે.
ગુંદા ના ફાયદા અને રોગોમાં તેનો ઉપચાર
વારંવાર આવતા તાવમાં ગુંદાના ફાયદા
ગુંદા ની છાલનો ઉકાળો બનાવીને ૨૦ થી ૪૦ મિલિ જેટલો સવાર-સાંજ લેવાથી લાભ મળે છે.
પ્રદર રોગ ના ઉપચાર માં ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદાના નરમ પાંદડા ના પાન પીસીને તેનો રસ પીવાથી પ્રદર રોગ અને ડાયાબિટીસ નો રોગ મટી શકે છે.
દાદર ઉપચાર માં ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદાના બીજને વાટીને દાદર પર લગાવવાથી દાદર મટી શકે છે.
ફોલ્લીઓ નાં ઉપચાર માં ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદા ના પાન ની પોટલી બનાવી ફોલ્લી પર મૂકવાથી ફોલ્લીઓ જલદી મટી શકે છે.
ગળાના રોગ ની સારવાર માં ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદા ની છાલનો ઉકાળો બનાવીને તેના કોગળા કરવાથી ગળાના રોગોમાં ફાયદો મળે છે.
અતિસારની સારવારમાં ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદા ની છાલને પાણીમાં ઘસીને પીવડાવવાથી અતિસારની તકલીફ દૂર થઈ જાય છે.
કોલેરા ના ઉપચારમાં ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદા ની છાલ ને ચણા ની છાલ મા પીસીને કોલેરાના રોગીને પીવડાવવાથી કોલેરામાં લાભ મળે છે.
દાંતના દુખાવામાં રાહત માટે ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદા ની છાલનો ઉકાળો બનાવીને તેના કોગળા કરવાથી દાંતના દુખાવામાં રાહત મળે છે.
બળ અને શક્તિ પ્રાપ્ત કરવા માટે ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદાના ફળને સૂકવીને તેનું ચૂર્ણ બનાવી લો ત્યારબાદ આ ચૂર્ણને ખાંડની ચાસણીમાં ભેળવીને લાડુ બનાવો. આ ખાવાથી શરીર ચરબી યુક્ત બને છે અને કમર મજબૂત બને છે.
સોજા દૂર કરવા માટે ગુંદા ના ફાયદા
ગુંદા ની છાલને પીસીને તેનો લેપ આંખો પર લગાવવાથી આંખો ને ઠંડક મળે છે તથા આંખના સોજા પણ દૂર થઈ શકે છે.
ગુંદા ના નુકસાન
વધુ માત્રામાં ગુંદા નો ઉપયોગ પેટ અને યકૃત માટે હાનિકારક થઇ શકે છે.
તેના દોષને દૂર કરવા માટે એમાં ગુલાબનું ફૂલ ઉમેરીને તેનો ઉપયોગ કરો.
જો તમને આ માહિતી સારી લાગી હોય તો અમને કમેન્ટ સેકશન માં જરૂર જણાવજો.. આવી અવનવી માહિતી જાણવા માટે અમારું પેજ “ફક્ત ગુજરાતી” લાઈક કરો અને તમારા મિત્રો તથા સગા સંબંધીઓ સાથે શેર જરૂર
કરવું.
નોંધ : આ લખાણ ની કોપી કરતા પહેલા અમારી લેખિત મંજૂરી લેવી જરૂરી છે.
Author: FaktGujarati Team